Zoals zo vele tweede generatie na-oorlogse kinderen (ik ben geen slachtoffer, wat sommigen graag mogen gebruiken om zichzelf meer status te geven) waren de verhalen van de ouders die de oorlog hadden overleefd, spaarzaam. Over wat ze mee hadden gemaakt. Zo ook van mijn vader. 

Een telefoontje met mijn nog levende tante, zus van vader, leerde mij dat hij, mijn vader, zich vrijwillig had aangemeld voor de Duitsers. Niet om te collaboreren, maar om sancties voor de rest van de familie te voorkomen. Het eerste bewijs voor mij dat er iets aan de hand was, als jong kind, was zijn geamputeerde pink (bovenste kootje). Geamputeerd vanwege fijt (Paronychia). Hij mocht terug naar Nederland om zich te laten behandelen, maar als hij niet terugkeerde, zouden zijn collega's worden geëxecuteerd. Dat heeft hij natuurlijk gedaan. Hij was in Kassel tewerkgesteld voor de zgn. Arbeitseinsatz. Hij keerde aan het eind van de oorlog terug naar Nederland. Zijn moeder of vader zei: "O, ben je er weer, daar hangt je schort. Ga maar aan het werk". Het was zoals zovelen, die terugkeerden uit de oorlog, overkwam.

In Dronten ontmoette ik een Airgunner, Harry Irons. We spraken lang over zijn ervaringen in WWII. En zijn frustratie dat hij jarenlang was genegeerd vanwege zijn rol in WWII. Bombarderen van burgerdoelen. Zijn verhaal begreep ik, want immers hij was niet verantwoordelijk voor bombardementen op Neurenberg of zijn bombardementen op Kassel waar mijn vader verbleef. 

Mijn vader werd gedwongen om de lijken te bergen uit de schuilkelders. Zoals mijn vader vertelde: "iedereen was gestikt, ik moest ze opruimen".

Ik kon dat niet rijmen met mijn idee over bombardementen. De grote branden waarbij vele burgerslachtoffers vielen. Verbrand, onherkenbaar. Hier ging het om mensen die herkenbaar waren, in een enkel geval nog leefden.

Over die ervaring van mijn vader heb ik een muziekstuk "Moving Spirits" geschreven, nu verwerkt in deze film: https://vimeo.com/226113289.

Het verhaal bleef knagen totdat ik niet zo lang geleden een bezoek bracht aan de EOD. Ze ruimen bommen op en ze geven mensen weer een naam: https://anderetijden.nl/programma/1/Andere-Tijden/aflevering/752/Ik-wil-weten-wie-je-bent. Fantastisch werk!

Onderstaand filmpje - met mijn Iphone - gaf mij antwoord op het verhaal van mijn vader dat ik nooit had begrepen. Hoezo gestikt? Dat kan toch niet met al die bommen!